Ο Υδροβάτης ή πετρίλος (Hydrobates pelagicus) είναι ένα από τα μικρότερα θαλασσοπούλια στον κόσμο. Με μήκος μόλις 16 εκατοστά, μαύρο χρώμα και λευκό στη βάση της ουράς, θυμίζει χελιδόνι. Χαρακτηριστικό όμως το πέταγμά του για κάποιον έμπειρο όπως και χαρακτηριστικός ο τρόπος που τρέφεται στην επιφάνεια του νερού με σηκωμένα τα φτερά κόντρα στον αέρα και με τα πόδια να περπατά πάνω στο νερό.

Είναι εκπρόσωπος της οικογένειας Procellariiformes (tubenoses) μαζί με τον μίχο και τον αρτέμη αλλά και τον τυχαία εμφανιζόμενο σπανιότατο στα νερά της Μεσογείου καπελόμιχο. Στην οικογένεια αυτή ανήκουν και τα μεγαλόσωμα άλμπατρος και το κοινό εμφανισιακά που τους συνδέει είναι τα ρουθούνια τους που έχουν σχήμα σωλήνα. Όπως και τα υπόλοιπα συγγενικά είδη ζει στη θάλασσα και επισκέπτεται τη στεριά μόνο όταν θέλει να αναπαραχθεί και μόνο κατά τη νύχτα αποφεύγοντας έτσι τους γλάρους που θα μπορούσαν να τον φάνε.

Αναπαράγεται σε αποικίες σε σπηλιές, σε ρωγμές και τρύπες σε βράχια που δύσκολα εντοπίζονται. Όλο τον υπόλοιπο χρόνο της ζωής του ζει στη θάλασσα συνήθως πολύ μακριά από τη στεριά. Αυτός είναι και ο λόγος μαζί με το πολύ μικρό του μέγεθος και τον μικρό πληθυσμό του, που δεν μπορεί κανείς να τον δει εύκολα.

Πρόσφατα ανακαλύφθηκε μεγάλη αποικία σε σπηλιές στη Μάλτα ενώ κατά τη διάρκεια του Life της ορνιθολογικής για τα θαλασσοπούλια εντοπίστηκε η δεύτερη αποικία για την Ελλάδα σε νησίδα στην περιοχή της Πάρου, 30 χρόνια μετά την ανακάλυψη της πρώτης αποικίας σε νησίδα στην Εύβοια.

Την Δευτέρα στις 15/7/13 νωρίς το πρωί στη θαλάσσια περιοχή της Ποταμιάς Θάσου 2-3 μίλια από την ακτή ένας υδροβάτης έπεσε μέσα σε ένα διερχόμενο καΐκι. Το πουλί ήταν σε άριστη κατάσταση αλλά δεν μπορούσε να πετάξει μιας και το πουλί δεν στέκεται ποτέ στη στεριά και τα πόδια του δεν είναι φτιαγμένα να δίνουν ώθηση για να πετάξει όπως σε άλλα πουλιά. Ο ψαράς δεν είχε ξαναδεί τέτοιο πουλί οπότε και το κράτησε και το προώθησε στο ΕΚΠΑΖ στην Καβάλα μέσω μιας συνεργάτιδας κτηνιάτρου της Χριστοφόρου Ελισάβετ.

Αφού το πουλί ενυδατώθηκε και έφαγε καλά, ήταν σε άριστη κατάσταση και δεν διαπιστώθηκε κάποιος ταυματισμός του, δεν υπήρχε λόγος να παραμείνει αιχμάλωτο μιας και είναι πολύ ευαίσθητο και δύσκολο στο χειρισμό του. Έτσι την Τρίτη το απόγευμα απελευθερώθηκε στη θαλάσσια περιοχή του κόλπου της Καβάλας από μια βάρκα, 3 μίλα νότια της Καβάλας.

Αφού πέταξε προς τα ανατολικά για μισό μίλι περίπου, κάθισε στη θάλασσα και άρχισε να πλένεται. Οπότε και το πλησιάσαμε με τη βάρκα διακριτικά και το θαυμάσαμε για λίγα δευτερόλεπτα. Αμέσως πέταξε ξανά προς τα νότια χωρίς να το ξαναδούμε. Να σημειώσουμε εδώ ότι άλλος ένας υδροβάτης το 1992 είχε πέσει σε καΐκι στην θαλάσσια περιοχή της Κασσάνδρας Χαλκιδικής με αίσια ανάλογη έκβαση από την ομάδα του ΕΚΠΑΖ στη Θεσσαλονίκη.

Η παρατήρηση του σπάνιου και ακριβοθώρητου αυτού πτηνού στα νερά του β Αιγαίου ήταν η 3η τα τελευταία 10 χρόνια και ίσως δείχνει ότι αυτά τα πουλιά χρησιμοποιούν συχνά το ευτροφικό β Αιγαίο για την εύρεση της τροφής τους, και ίσως να φωλιάζουν κάπου εδώ κοντά.