Το να καμαρώνουμε για την πολιτιστική μας κληρονομιά έχει αναμφίβολα τη σημασία του, αλλά ακόμα πιο ζωογόνο είναι να καμαρώνουμε σύγχρονα πρόσωπα, της δικής μας εποχής, για τη γενναιοδωρία και την ευψυχία τους. Με έναν τρόπο, είναι σα να μας λένε κάποιες ιστορίες της καθημερινότητας ότι δεν δικαιούμαστε,   παρά τις όποιες κι όσες δυσκολίες, να γινόμαστε παθητικοί δέκτες μιας κουλτούρας άκρατου κυνισμού κι ισοπέδωσης.

Μια από τις ιστορίες αυτές είναι και το ΕΚΠΑΖ Αίγινας, με πρωταγωνιστές ανθρώπους μακράν έξω από στερεότυπα.

Μικρή αναδρομή: Το 1984, ο Γιάννης Πουλόπουλος, φοιτητής τότε Γεωπονικής, με τεράστια αγάπη στα ζώα και τα πουλιά, αρχίζει να περιμαζεύει και να περιθάλπει άγρια λαβωμένα πουλιά στο μικρό, φοιτητικό του διαμέρισμα. Κάποια στιγμή φιλοξενούσε 70 γερακίνες – θυμάται – τις είχε σε κουτιά σκαρφαλωμένα το ένα πάνω στο άλλο, που έγραφαν απ’ έξω τι φάρμακο χρειαζόταν η καθεμιά, τις ώρες και σε ποια δοσολογία (σύμφωνα με τις οδηγίες εθελοντή κτηνιάτρου). Άγνωστο πόσα του χρωστάει η πανίδα όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και των Βαλκανίων, της Μεσόγειου, μ’ έναν τρόπο του πλανήτη ολόκληρου για τη φροντίδα του σε κάθε είδους άγριο ζώο από τότε μέχρι σήμερα.

Η διπλωματική του εργασία είχε τίτλο, Αναπαραγωγή Πελαργών σε αιχμαλωσία. Οι εικόνες που κουβαλάει μέσα του είναι ασύλληπτες για τους περισσότερους από εμάς. Το Ροδίτικο ελάφι, αλλιώς Πλατώνι, που βρέθηκε νεκρό στη Μονή, κι όταν του έκανε νεκροψία ο Πουλόπουλος βρήκε τα σπλάχνα του γεμάτα πλαστικές σακούλες. Τα δελφίνια που κλήθηκε επίσης να νεκροτομήσει σε ακριτικά μέρη της επικράτειας, τα “ανάπηρα” πουλιά που φροντίζει ν’ αναπαράγονται, αποδίδοντας υγιέστατους απογόνους, οι μικρές αλεπούδες που σώζει από το εμπόριο και τον σίγουρο θάνατο.

Το 1989 εγκαθίσταται στην Αίγινα, και το 1990 ιδρύει το ΕΚΠΑΖ,  (Ελληνικό Κέντρο Περίθαλψης Αγρίων Ζώων), το πρώτο Κέντρο Περίθαλψης Αγρίων Ζώων των Βαλκανίων, μαζί με κάποιους άλλους συνοδοιπόρους.

Το κέντρο στεγάζεται καταρχήν σε ένα κτήμα της οικογένειας Δραγούμη, στις παρυφές της πόλης, στη συνέχεια, επί Δημαρχίας Τζίτζη, τους παραχωρείται χώρος στο Ορφανοτροφειο του Καποδίστρια, κι επί 11 χρόνια λειτουργούν εκεί, κάνοντας ακριβώς – ή περίπου – τα εξής:

“Μέσα από ένα σχετικά οργανωμένο δίκτυο εθελοντών συνεργατών σε κομβικά σημεία της χώρας (Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Κρήτη, κ.ά.) οργανώνονται αποστολές ανήμπορων άγριων ζώων στις εγκαταστάσεις του ΕΚΠΑΖ.

Εκεί, με τη συμμετοχή εθελοντών κτηνιάτρων, πάντοτε, πραγματοποιούνται χειρουργικές επεμβάσεις για τη διάσωση των ζώων, τα οποία ακολούθως περιθάλπονται για όσο χρονικό διάστημα είναι απαραίτητο προκειμένου να αποκατασταθούν και να επανέλθουν στο φυσικό τους περιβάλλον.”

Κι η περιπέτεια περνάει στο επόμενο στάδιό της: βρίσκονται τα κοινοτικά κονδύλια, τα 5 υπουργεία στα οποία μέχρι τότε ανήκει συνεννοούνται και το Καποδιστριακό Ορφανοτροφείο περνά στη δικαιοδοσία του Υπουργείου Πολιτισμού, οπότε ξεκινάνε οι εργασίες συντήρησής του (τεράστια πληγή και ντροπή για όλους, δημάρχους και κυβερνήσεις, ότι σπαταλήθηκαν τόσα εκατομμύρια, έγινε τόση δουλειά από ανθρώπους που πόνεσαν το ιστορικό κτίριο, αρχαιολόγους, φοιτητές, και παραμένει ακόμα κλειστό κι αχρηστεμένο, να ερειπώνει ξανά, λόγω χρεοκοπίας του εργολάβου που το εγκατέλειψε ένα βήμα πριν την παράδοσή του – αυτές είναι οι άλλες ιστορίες, ο αντίποδας, η άλλη, πραγματικά ευτελής κι ανήμπορη Ελλάδα, που δε μας αφορά και με την οποία δεν ταυτιζόμαστε.)

Επιστροφή στα γενναία και τα ξέφωτα: την ώρα που το ΕΚΠΑΖ χρειάζεται να εγκαταλείψει τη στέγη του Ορφανοτροφείου για να αρχίσουν οι εργασίες, και το μέλλον μοιάζει εξαιρετικά αμφίβολο κι αβέβαιο, η Μονή Χρυσολεόντισσας του εκχωρεί 20 στρέμματα, η Νομαρχία βρίσκει κοινοτικούς πόρους και χτίζονται εγκαταστάσεις συνολικού εμβαδού 800 περίπου τετραγωνικών, νέα παιδιά απ’ όλο τον κόσμο έρχονται για εθελοντική εργασία με αντάλλαγμα τη φιλοξενία τους, ωστόσο σιγά σιγά δείχνει να ατονεί όλη αυτή η κινητοποίηση. Οι υπόλοιποι πρωτεργάτες σκορπίζουνε, ο Πουλόπουλος μένει, φροντίζοντας με ελάχιστα βοηθητικά χέρια καθημερινά μέχρι και 2.000 ψυχές. 2.000 ζωντανά πλάσματα σε ανάγκη. Πόροι για την συντήρηση του τιτάνιου έργου δεν υπάρχουν. Οι εγκαταστάσεις μέσα στα χρόνια αρχίζουν και φυλλορροούν χωρίς συντήρηση.

Για μια ακόμα φορά κινδυνεύει η τεράστια προσφορά να ακυρωθεί. Κι εκεί – το 2012 – μια άλλη δημιουργική, ιδιαίτερη φυσιογνωμία, η Δέσποινα Χατζηνικολάου, από τύχη (;), από σύμπτωση(;), βρίσκεται στο διάβα του Πουλόπουλου.

Πώς τα φέρνει η ζωή και στις 5 Δεκεμβρίου βρίσκονται κι οι δυο να βραβεύονται πλάι – πλάι, στο Μουσείο της Ακρόπολης, εκείνη ως εθελόντρια μέσα από την προσφορά της στη δημόσια διοίκηση, κι ο Πουλόπουλος ως εθελοντής για την προσφορά του στο Περιβάλλον.

Η Δέσποινα έχει δουλέψει επίσης δεκαετίες στα δικά της δύσκολα χωράφια, αυτά της ανθρώπινης συνύπαρξης. Μετά από πολυετή απασχόληση στον ιδιωτικό τομέα, περνάει σε οργανική θέση του δημόσιου. Το ’94 ως δεξί χέρι του Νομάρχη Αθηνών Δημήτρη Ευσταθιάδη- με 48 Δήμους στη δικαιοδοσία του -χτίζουν τον 2ο βαθμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που σημαίνει, ούτε ωράρια, ούτε αργίες υπάρχουν, και φυσικά ούτε κατά διάνοια αμοιβή για υπερωρίες. Απλά δουλειά, άπειρη και σημαντική, για να κάνεις αυτό που πρέπει να γίνει – μια από τις πολλές εμπειρίες της, οπότε λογικό να έχουν δει κι έχουν δει τα μάτια της . Αντιλαμβάνεται αυτόματα και το μέγεθος και τις ανάγκες του εγχειρήματος στο ΕΚΠΑΖ, εθελοντικά ως συνηθίζει αναλαμβάνει υπεύθυνη επικοινωνίας, βρίσκει – κατασκευάζει ειδικούς κωδικούς για χορηγία υποπροϊόντων, από τη Λαχαναγορά, την Ιχθυόσκαλα, τους κρεοπώλες της Αίγινας κι όχι μόνο. Η καθημερινότητα αρχίζει να είναι και πάλι πιο εύκολα αντιμετωπίσιμη. Με τις διασυνδέσεις της τόσων χρόνων προβάλλει όσο μπορεί, με αποτέλεσμα, την προσπάθεια (εκδήλωση στον ΟΛΠ,  φερ’ ειπείν).

Και δεν κάνει αυτά μόνον. Όσο χρόνο δεν αφιερώνει στα οργανωτικά του ΕΚΠΑΖ, τον αξιοποιεί υπηρετώντας τις καθημερινές του ανάγκες. Και τη σκούπα θα πιάσει και τη μάνικα  να καθαρίσει τις αχανείς εγκαταστάσεις μέχρι να στράψουν, με το γέλιο, με τη χαρά και το κέφι πάντα. Από αγάπη και μόνο, που λέει και το λαϊκό άσμα, όπως από αγάπη τρέχει και στους καθαρισμούς που οργανώνονται στο νησί από φορείς και συλλογικότητες.

Μια καλή στιγμή στο σημαντικό μας χρονικό.

Κι όπως λένε οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές, έρχονται κι άλλα καλά νέα: στην τελευταία του επίσκεψη, πριν δέκα μέρες, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Π. Χατζηπέρος, δεν άφησε πίσω μόνο έναν τυπικό, καλό λόγο, όπως έχουμε μάθει να αφήνουν συχνά οι εκλεγμένοι εκπρόσωποί μας.

Κυριακή είχε επισκεφτεί με το κλιμάκιό του τις εγκαταστάσεις, και την Τρίτη οι Τεχνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας τηλεφώνησαν στο ΕΚΠΑΖ για να κανονίσουν ραντεβού για την εκτίμηση της φθοράς στα κτίρια. Επίσης, συνεργάτης του πρόσφερε την επομένη της επίσκεψης έναν καινούριο υπολογιστή σύγχρονο κι αξιόπιστο, με δικά του έξοδα και πρωτοβουλία, για τις ανάγκες του Κέντρου Περίθαλψης Αγρίων Ζώων.

Καλύτερα να κλείσουμε το σημείωμα αυτό χωρίς άλλα λόγια. Μιας κι είναι δίπλα μας, σε ένα υπέροχο περιβάλλον, μετά την Παχειοράχη και πριν το Ανιτσαίο, ανοιχτό καθημερινά για να μας ξεναγήσει στην μοναδική πραγματικότητά του, ας πάει ο καθένας να δει μόνος του τι στ’ αλήθεια σημαίνει κι αντιπροσωπεύει η προσπάθεια αυτή.

Υ.Γ. Οποιαδήποτε προσφορά σε τροφές για τα ζώα ή άλλου τύπου ενίσχυση, είναι απόλυτα καλοδεχούμενη.

Τηλ. επικοινωνίας: 22970 31338

Σελίδα facebook

Βικτώρια Τράπαλη
φωτο: Aegina Light