Τα τελευταία 10 χρόνια άρχισαν να έρχονται στις εγκαταστάσεις μας στην περιοχή Μετόχι Αίγινας, νεαρά Όρνια (Gyps fulvus) για ξεχειμώνιασμα (από το 2005). Φέτος μας τιμούν με την παρουσία τους 6 άτομα, συμπεριλαμβανομένου και του «σώγαμπρου»  που για 6^η συνεχή χρονιά μένει μόνιμα εδώ και γυροπετάει ακόμα και όταν οι άλλοι φεύγουν αργά τον Μάιο. Από τους 6 φετινούς  ανεμοπόρους, μόνο ο ένας δεν έρχεται να κουρνιάσει στην οροφή της τεράστιας διπλής κλούβας που φιλοξενεί τα υπό φροντίδα Όρνια. Έτσι, η «Δαδιά της Αττικής» ή η « Δαδιά της Αθήνας» όπως ονόμασαν κάποιοι φίλοι μας το ΕΚΠΑΖ, αποτελεί  αγκυροβόλιο όχι μόνο για τους μόνιμους ελεύθερους Πελαργούς μας αλλά και για τον σώγαμπρο και την φετινή του παρέα.

φωτο: Μπάμπης Πέτρου

Αυτή την περίοδο που οι φωλιές των πελαργών μας (9 τον αριθμό) είναι ανενεργές, συχνά χρησιμοποιούνται και από τα Όρνια  σαν … καθιστικά, εφόσον φυσικά συμφωνούν και οι οικοδεσπότες Πελαργοί.  Διαφορετικά, οι νεαροί και άπειροι γύπες «πείθονται» εύκολα από τα… επιχειρήματα των Πελαργών να αφήσουν ήσυχη τη φωλιά τους όταν θέλουν οι ίδιοι να καθίσουν εκεί.

φωτο: Άρης Χρηστίδη (αριστερά ο σώγαμπρος)

Κάποιες χρονιές, μερικοί από αυτούς τους χειμερινούς επισκέπτες φέρουν διακριτικά πρόσθετα στα πόδια τους (δαχτυλίδια) που αναφέρουν κωδικό αριθμό και χώρα προέλευσης. Έτσι γνωρίζουμε ότι τα νεαρά Όρνια που έρχονται εδώ προέρχονται από την Κροατία κυρίως και σπανιότερα από τη Σερβία.

φωτο: Μπάμπης Πέτρου

Είναι χαρακτηριστική η έκπληξη των ανθρώπων που επισκέπτονται το ΕΚΠΑΖ όταν αντικρίζουν τα εντυπωσιακά και μεγαλειώδη αυτά πουλιά να πετούν αθόρυβα λίγες δεκάδες μέτρα πάνω από τα κεφάλια τους, επιστρέφοντας από τις κοντινές τους εκδρομές και επιθυμώντας να κουρνιάσουν στο αγαπημένο τους μέρος: στην οροφή της κλούβας με τα Όρνια που φιλοξενούμε.

φωτο:  Άρης Χρηστίδης

Δυστυχώς, τέτοιες εικόνες μεγαλείου της φύσης είναι πλέον ακριβοθώρητες στην Ηπειρωτική Ελλάδα που κάποτε ήταν γεμάτη αρπακτικά πουλιά κάθε είδους και οι γύπες γυροπετούσαν παντού σε μεγάλες ομάδες.  Από την δεκαετία του 50 και μετά άρχισε μια απότομη πτωτική πορεία στους πληθυσμούς τους και ιδιαίτερα οι γύπες που μόλις πριν 19 χρόνια αριθμούσαν συνολικά περί τα 300 ζευγάρια σε ολόκληρη την Ηπειρωτική Ελλάδα και από τότε μειώθηκαν περαιτέρω και απότομα κατά 90%. Σήμερα υπολογίζεται ο συνολικός τους αριθμός (για την Ηπειρωτική χώρα) σε μόλις 25 έως 30 ζευγάρια. Βασικότατη αιτία γι αυτό αποτελούν τα δηλητηριώδη δολώματα που ενώ υποτίθεται προορίζονται για άλλα ζώα, εξαφανίζουν αδιακρίτως κάθε σαρκοφάγο πλάσμα με ιδιαίτερο πλήγμα στα νεκροφάγα.  Και επειδή ειδικά οι γύπες έχουν εξαιρετική όραση συνήθως βρίσκουν την φόλα πρώτα αυτά.

Πρόσφατα μάθαμε ότι μερικά Όρνια παρατηρήθηκαν στην Πάρνηθα στις αρχές του Νοεμβρίου και ο παρατηρητής που τα φωτογράφισε αναρωτήθηκε τι γυρεύουν αυτά εδώ και η απάντηση από άτομο του ΕΚΠΑΖ ήταν σαφής : Ρώτησέ τα αν γνωρίζουν το ΕΚΠΑΖ στην Αίγινα. Είναι γνωστό ότι τα Όρνια καλύπτουν καθημερινά τεράστιες αποστάσεις, ανεμοπορώντας για ώρες ολόκληρες. Πιθανόν λοιπόν η Αίγινα και η Πάρνηθα όπως και τα Μέθανα και παραπίσω μέρος της Β.Α. Πελοποννήσου να είναι για αυτά τα Όρνια που κοιμούνται στο ΕΚΠΑΖ, κομμάτι της ίδιας αυλής. Ποιος ξέρει;

Για το ΕΚΠΑΖ,
Γιάννης Πουλόπουλος
Αίγινα, 26/11/2015
κεντρική φωτο:  Giuseppe Mattei