ΑΝ ΒΡΕΙΤΕ ΕΝΑΝ ΝΕΟΣΣΟ (μωρό ή νεαρό πουλάκι)
Δεν είναι σπάνιο την άνοιξη να βρούμε στη φύση αλλά ακόμα και μέσα στην πόλη κάποιο νεοσσό. Τα πουλιά μπορεί να φωλιάζουν οπουδήποτε ανάλογα με το είδος. Σε ρωγμές σε κτήρια, σε στέγες, σε βράχια, σε δέντρα, θάμνους, ακόμα και στο έδαφος. Οπότε και η συμπεριφορά μας πρέπει να είναι ανάλογη με το είδος πουλιού που θα βρούμε και την τοποθεσία που θα το βρούμε. Κάποιους νεοσσούς δεν πρέπει να τους ενοχλήσουμε γιατί οι γονείς τους τους φροντίζουν στο έδαφος. Καλούμε αμέσως το ΕΚΠΑΖ για να πάρουμε τις σωστές οδηγίες ανάλογα με την περίπτωση.
Σε γενικές γραμμές αν δούμε έναν νεοσσό στο έδαφος :
- Δεν τον χάνουμε από τα μάτια μας και τον παρατηρούμε από απόσταση. Μπορεί να είναι εδαφόβιο πουλί, να βρίσκεται στη φυσική του κατάσταση και αν το χειριστούμε να του κάνουμε κακό. Τέτοια πουλιά είναι τα παρυδάτια όπως οι χαραδριοί, τα γλαρόνια, οι κορυδαλλοί, τα ορτύκια οι πέρδικες κ.α.
- Μπορεί να είναι η φωλιά του εκεί κοντά, οι γονείς του να το προσέχουν (αρπακτικά, νυκτόβια, ή διάφορα μικρόπουλα) και αυτό να είναι στα πρώτα του αδέξια πετάγματα και να μην έχει κανένα πρόβλημα.
- Μπορεί να κινδυνεύει, να είναι ορφανό, αδύναμο και να χρειάζεται να το πάρουμε μαζί μας. Πολλά πουλιά πέφτουν από τις φωλιές τους ή οι φωλιές τους καταστρέφονται από καιρικά φαινόμενα ή φυσικές καταστροφές. Άλλα πάλι χάνουν τις φωλιές τους σε κτήρια και σκεπές όπου φωλιάζουν λόγω έργων. Άλλα πάλι ξεσπιτώνονται από το κόψιμο δέντρων. Απροστάτευτα δεν έχουν καμιά ελπίδα επιβίωσης, οι γονείς τους τα εγκαταλείπουν, γάτες και άλλα ζώα καραδοκούν να τα καταβροχθίσουν.
Τι πρέπει να κάνετε :
Τους νεοσσούς που θα κριθεί ότι κινδυνεύουν και είναι απροστάτευτοι πρέπει :
- Να τους πιάσουμε, να τους τοποθετήσουμε σε χαρτοκιβώτιο με μαλακό στεγνό υπόστρωμα να τους διατηρήσουμε σε ζεστό περιβάλλον.
- Να επικοινωνήσουμε με το ΕΚΠΑΖ το συντομότερο για οδηγίες για τη φροντίδα τους, ανάλογα το είδος, την ηλικία και την κατάστασή τους, καθώς και τον τρόπο ασφαλούς αποστολής τους στο ΕΚΠΑΖ με σκοπό την μέριμνα για την σωστή ανατροφή τους.
Περισσότερες πληροφορίες :
Στα νυκτόβια οι νεοσσοί εγκαταλείπουν τη φωλιά τους πολύ πριν μάθουν να πετούν και περιφέρονται περπατώντας ή πηδώντας με τη βοήθεια των υποανάπτυκτων φτερών τους σε κλαδιά του δέντρου τους και των γειτονικών κολλητών δέντρων. Την ημέρα κουρνιάζουν νυσταγμένα και ταλαιπωρημένα αλλά τις νυχτερινές ώρες είναι ζωηρά και φωνάζουν διαρκώς τους γονείς τους οι οποίοι τους φέρνουν τροφή όπου βρίσκονται. Συχνά αυτοί οι νεοσσοί καταλήγουν στο έδαφος με αποτέλεσμα να κινδυνεύουν από κατοικίδια ή άλλα ζώα, αλλά ουσιαστικό πρόβλημα δεν έχουν μιας και ταΐζονται από τους γονείς τους και σιγά σιγά θα σκαρφαλώσουν σε ψηλότερα κλαδάκια και θα προστατευτούν τις επόμενες λίγες μέρες μέχρι να πετάξουν. Καλό είναι να βοηθήσουμε έναν τέτοιο νεοσσό και να τον ανεβάσουμε σε κάποιο ψηλό κλαδί όσο το δυνατό πιο κοντά στο σημείο που τον βρήκαμε, ώστε να μην χάσει την επαφή με τους γονείς του και να μην κινδυνεύει από κάποιο άλλο ζώο στο έδαφος. Αν όμως το περιβάλλον δεν είναι κατάλληλο για να κάνουμε κάτι τέτοιο, καλό θα ήταν να το πάρουμε για να μεγαλώσει με ασφάλεια και να απελευθερωθεί σε κατάλληλο βιότοπο.
Στα αρπακτικά υπάρχει κίνδυνος να έχουν πέσει οι νεοσσοί από τη φωλιά τους ή η φωλιά τους να έχει καταστραφεί. Προσπαθούμε να εντοπίσουμε τη φωλιά ή τους γονείς που κατά πάσα πιθανότητα βρίσκονται κοντά και παρακολουθούν το νεοσσό. Καλό θα ήταν αν είναι δυνατό να επανατοποθετηθεί ο νεοσσός στη φωλιά ή σε κάποια τεχνητή φωλιά εκεί κοντά, και να παρακολουθείται για να διαπιστωθεί αν είναι αποδεχτό αυτό που κάναμε από τους γονείς και ο νεοσσός μεγαλώνει φυσικά και φυσιολογικά. Αν αυτό όμως δεν είναι εφικτό είτε γιατί ο νεοσσός μας φαίνεται αδύνατος, ασθενικός, είτε γιατί δεν μπορούμε να εντοπίσουμε την φωλιά και τους γονείς, τότε θα πρέπει να τον πάρουμε από την περιοχή για να τον μεγαλώσουμε στο ΕΚΠΑΖ.
Οι νεοσσοί των νυκτόβιων και των αρπακτικών που δεν θα μπορέσουν να επανατοποθετηθούν κοντά στους γονείς τους, θα πρέπει να μεγαλώσουν στο Κέντρο Περίθαλψης. Τους πιάνουμε και τους τοποθετούμε σε ευρύχωρο χαρτόκουτο με μικρές τρύπες στα τοιχώματά του τρύπες και τους κρατάμε μακριά από κατοικίδια σε ζεστό και στεγνό περιβάλλον μέχρι την αποστολή τους στο ΕΚΠΑΖ.
Δεν είναι εύκολο το μεγάλωμα τέτοιων νεοσσών. Θα πρέπει να ταΐζονται πολλές φορές τη μέρα με πλήρεις τροφές και συμπληρώματα, ανάλογα με το είδος, ώστε να μην έχουν κάποια έλλειψη η οποία θα τους στοιχίσει την καλή ποιότητα φτερών και κάνει αδύνατη την επανένταξή τους στη φύση. Δεν πρέπει τα πουλιά αυτά να εξημερωθούν, και θα πρέπει να μάθουν να κυνηγούν και να ζουν απεξαρτημένα από τον άνθρωπο. Για τον σκοπό αυτό τοποθετούνται όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή (ανάλογα με το είδος), σε τεχνητές φωλιές και απελευθερώνονται σταδιακά με πρόγραμμα απεξάρτησης και επανένταξης στη φύση ώστε να καταστούν ικανά για επιβίωση με τις δικές τους δυνάμεις, μακριά από τον άνθρωπο.
Στα χελιδόνια τις σταχτάρες και διάφορα μικρόπουλα συχνά είναι πολύ δύσκολο να βρούμε την φωλιά απ όπου έπεσαν μιας και πολλές φωλιές βρίσκονται κοντά, ή είναι πολύ καλά κρυμμένες. Αν μπορούμε να εντοπίσουμε την φωλιά καλό θα ήταν να τα τοποθετήσουμε μέσα αλλιώς θα πρέπει να τα πάρουμε. Το βάζουμε σε ένα κουτάκι με μαλακό υπόστρωμα (εφημερίδα και λωρίδες εφημερίδας) και τα τοποθετούμε σε ζεστό ήσυχο μέρος. Μια λάμπα θέρμανσης ή μια θερμοφόρα συχνά είναι απαραίτητη. Δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με κατοικίδια ζώα και άλλα οικόσιτα πουλιά.
Χρειάζονται πολύ συχνό τάισμα έως και κάθε 2 ώρες (ανάλογα με το είδος και την κατάστασή τους) και ζέστη. Τα περισσότερα πουλιά είτε είναι εντομοφάγα είτε σποροφάγα, ταΐζουν τους νεοσσούς τους με έντομα. Δεν πρέπει να ταΐζουμε με σπόρους ή ψίχουλα τέτοιους νεοσσούς. Έχουν ανάγκη από πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας. Κροκέτες ανάπτυξης γάτας μουλιασμένες σε νερό, ή κονσέρβα AD για άρρωστα ζώα, καθώς και μείγμα κιμά, αυγού με λάδι, ασβέστιο και ιχνοστοιχεία είναι οι τροφές που μπορούμε να δώσουμε, αν πρόκειται να καθυστερήσουμε για κάποιο λόγο να επικοινωνήσουμε με το ΕΚΠΑΖ.
Καλό είναι να δώσουμε λίγο νερό και να ειδοποιήσουμε το συντομότερο το ΕΚΠΑΖ για περισσότερες οδηγίες για τη διατροφή και την αποστολή τους. Όσο γρηγορότερα τόσο καλύτερα για το πουλί μιας και λίγες ώρες καθυστέρησης μπορούν να αποβούν μοιραίες για την αποκατάσταση και την ομαλή ανάπτυξή τους. Δεν πρέπει να χάνουν γεύματα τα πουλιά αυτά.
Οι δεκαοχτούρες και τα περιστέρια είναι σποροφάγα πουλιά και ταΐζουν τους νεοσσούς τους με χωνεμένους σπόρους. Μικροί σπόροι όπως κεχρί και ασπούρι είναι κατάλληλοι, και μπορούμε να τους δώσουμε μπισκοτόκρεμα ή μουλιασμένα μπισκότα Πτι μπερ. Τα γεύματα πρέπει αν είναι τακτικά και δεν πρέπει να μένει άδειος ο πρόλοβός τους. Μετά από κάθε γεύμα πρέπει να δίνεται νερό.
